"Ik hou van Noorwegen!" – Barack Obama ontving de Nobelprijs voor de Vrede nadat hij zonder veel verdienste was aangetreden. Dit geeft Donald Trump geen rust.

Vier Amerikaanse presidenten hebben de Nobelprijs voor de Vrede al ontvangen. Behalve de ene – in Donald Trumps ogen – allergrootste. Trump is geobsedeerd door de prijs. Zijn staf, van de minister van Buitenlandse Zaken tot de persvoorlichter, verzamelt steun voor hun baas, terwijl de voormalige, afgezette persvoorlichter Scaramucci onlangs in Noorwegen waarschuwde dat Trump de juiste ethische houding mist. De afgelopen weken en maanden is de Amerikaanse president herhaaldelijk genomineerd – door Azerbeidzjan, Armenië, Cambodja en, in een bijna feestelijke pose, door de Israëlische premier Netanyahu.

Helaas eindigde de nominatiedeadline voor 2025 op 31 januari. Toch kwamen sommige nominaties op tijd in Oslo aan. Een Amerikaanse rechtenprofessor, een Oekraïens congreslid en een voormalig Noors parlementslid stemden op Trump. Het antwoord is echter onbekend, omdat het Nobelcomité geen informatie verstrekt over de genomineerden. In een moment van zwakte klaagde Trump op zijn platform Truth Social: "Ik krijg de Nobelprijs niet, wat ik ook doe, ondanks Rusland/Oekraïne en Israël/Iran." In 2026 doet zich een nieuwe kans voor; Pakistan heeft hem al genomineerd.

Wie beslist over Trumps ambitie? Het Nobelcomité bestaat – zoals Alfred Nobels testament voorschrijft – uit vijf leden, gekozen door het Noorse parlement voor een termijn van zes jaar, wat de machtsverhoudingen binnen het Huis van Afgevaardigden weerspiegelt. Actieve parlementariërs en ministers worden uitgesloten.

De groep staat onder leiding van sociaaldemocraat Jörgen Watne Frydnes, tevens secretaris-generaal van de Noorse PEN. Elf jaar lang leidde hij de wederopbouw van het Juso-eiland Utöya na de terroristische aanslag van Anders Breivik. Daarvoor werkte hij als projectmanager bij Artsen zonder Grenzen. Zijn plaatsvervanger, de onafhankelijke politicoloog Asle Toje, die wordt gesteund door rechtse populisten, vreest dat immigratie etnische Noren tot een minderheid zou kunnen maken.

De conservatieve oud-minister Kristin Clemet leidt ondertussen een liberale denktank. Ze werd ooit uitgeroepen tot Noors-Europeaan van het Jaar, terwijl Anne Enger, de voormalige leider van de landelijke Centrumpartij, sinds 1994, toen ze campagne voerde tegen de toetreding tot de EU, de bijnaam "No Queen" heeft. Tot slot stond sociaaldemocraat Gry Larsen tot voor kort aan het hoofd van een wereldwijd maritiem bedrijf.

Trump probeert zich duidelijk geliefd te maken bij Noorwegen. Terwijl NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte onlangs nog smoorverliefd was op Trump in het Witte Huis, was dat anders tijdens het bezoek van premier Jonas Gahr Störe in april. "Ik hou van Noorwegen!" riep Trump het publiek toe. Hij zei dat het een eer was om de "grote leider" van een "groot volk", de "wereldwijd gerespecteerde leider", in het Witte Huis te mogen verwelkomen.

Trump prees minister van Financiën Stoltenberg als een zeer goede vriend die fantastisch werk had geleverd als secretaris-generaal van de NAVO. Hij voegde eraan toe dat Noorwegen "een uitstekend bestuurd land" was, "een ongelooflijk land", met hardwerkende zakenmensen en een gerespecteerde koning. Het had niet beter gekund.

Trump gaf geen details. Hij prees Noorwegen zeer, maar hekelde tegelijkertijd de culturele en ethische waarden die de regering van Störe in de VS en daarbuiten propageert als 'woke'. Störe liep persoonlijk mee in de Pride Parade in Oslo. De regering vierde 2022 als het 'Jaar van de Queercultuur'.

Noorwegen was het eerste land ter wereld dat een genderquotum invoerde voor raden van bestuur van grote bedrijven. Noorwegen zet zich in voor ontwikkelingshulp en heeft Palestina in 2024 als staat erkend. Een paar dagen geleden luidden de klokken van 400 kerken in heel Noorwegen om het lijden van het Palestijnse volk te herdenken.

Toen een Amerikaanse journalist tijdens de persconferentie vroeg of Trump de prijs verdiende, prees Störe de "zeer belangrijke initiatieven" die de president had genomen om de oorlog in Oekraïne te beëindigen. Hij voegde er echter aan toe dat de prijs door een onafhankelijke commissie werd toegekend, dus hij kon geen commentaar geven op de vraag. Waarop Trump met een brede grijns antwoordde: "Dank u voor die vraag. Ik vind het een goede vraag."

Trumps obsessie met de Nobelprijs zou de Noorse regering in een lastig parket kunnen brengen. Wat als hij de prijs dit jaar of in 2026 niet ontvangt? Begrijpt Trump werkelijk dat Störe en zijn vriend Stoltenberg geen invloed hebben op de toekenning van de prijs? Zou hij wraak nemen? En hoe? Zou hij misschien contact zoeken met Spitsbergen, net zoals hij Groenland probeerde in te nemen? We weten het niet.

Trump heeft aangekondigd dat hij binnenkort wil gaan skiën in het prachtige Noorse landschap. Wat zou hij moeten doen om niet alleen van wintersport in Noorwegen te genieten, maar ook de Nobelprijs te winnen? Dan Smith, directeur van het Stockholm Peace Research Institute (SIPRI), legde het als volgt uit aan het Noorse platform Nettavisen: "Als er met de ontmanteling van kernwapens een nieuw tijdperk aanbreekt en Oekraïne een nieuw tijdperk van duurzame vrede en stabiliteit ingaat, zou hij in aanmerking kunnen komen voor de prijs."